Danzar o espazo. Sen en. Non danzar no espazo, senón danzar o espazo. Porque o espazo non é un lugar absoluto e imóbil onde nos situamos, senón unha entidade coa que dialogamos. En cada diálogo, unha nova cidade se crea. O espazo cambia, pois él é a memoria que del temos, como Novoneyra, cando fala do camiñante que vai polo Courel, di que “xa non sabe si olla ou nembra”, se olla ou lembra. O espazo é memoria, por iso os lugares que teñen pouso nos acollen, e os centros comerciais nos expulsan, como lugares sen narrativa. É paradóxico, pois o supostamente lugar vacío é o que non nos deixa continuar a narración; porque non hai espazo vacío. O espazo sempre está a dicir algo. E por iso a natureza é o espazo por excelencia, onde converxen todos os ritmos de todos os tempos.
Vivimos en casas pequenas, en sitios diminutos, di Mar. A xente antes asombrábase de que en Madrid, nun edificio, os habitantes non se coñecesen. Iso pasa hoxe aquí, en Lugo. Os movementos que facemos cada vez están máis limitados. A cidade que o ritmo hexemónico do mundo nos prescribe é un espazo limitado. O espazo determina cómo o habitamos, e cómo o habitamos determina o espazo. Hai pouco tempo, en Madrid, xurdiu unha iniciativa para que os veciños se coñecesen nun edificio, deixándose pegatinas no buzón. Cóntao María Sánchez en Tierra de Mujeres para indicar cómo é curioso que algo que se nos vende como novedoso xa existía dende sempre nas aldeas, onde o espazo da casa era permeable á chamada de calquera veciño que precisase de algo, onde os veciños coidaban uns dos outros, e chamaban a fulanita porque sabían que podía precisar iso, unha chamada. Eu, por exemplo, coñecín aos veciños dos edificios dos lados nunha performance de Cartografía. Temos un grupo de wasap, pero o certo é que, aínda que os meses seguintes á performance falamos máis, o vínculo esvaeceuse. Os vínculos precisan renovarse.
A cuestión do espazo é unha cuestión de tempo, di Cris. Ás veces, invertir o mundo é quedar pousada no pomo da porta, e non abrila. Aguantar nese momento. Non encender a luz cando chegas a casa. Sentir como o espazo está aí, sen ti, e nesa sensación, desprazarte, dar un paso atrás da sensación que te fai centro do mundo constantemente. A arte, ese risco que implica lanzarse ao baleiro, tamén supón unha retirada. Unha retirada da orde do mundo.
Se o espazo non é unha categoría inmóbil, non o vivamos como tal. Experimentar é xogar, recuperar a capacidade de xogo, de inventar mundos, de volver ser nenas na infinita posibilidade do real. Por que facelo? máis ben, por que privarnos diso? As posibilidades dun lugar son as posibilidades dun corpo. Nacemos en relación a un lugar. Vivimos en relación a un lugar. Os vínculos afectivos coas cousas, dos que nos priva o sistema, non son un mero xogo estético, e teñen moito de político, pois o contacto afectivo é un vínculo que imos querer defender. Non máis teatros demolidos, non máis construcións coma a do Garañón.
E aínda hai un camiño aberto para eses lugares que foron arrasados pola especulación, polo peor ritmo dos ritmos imperantes do mundo. Carolina ou Nuria Sotelo, danzando alí, diante do garañón. Devolvéndonos o lugar que nos foi roubado.
Dúas mulleres entran nunha fonte, e gozan. Lembro esa fronteira na que me puxo cartografía, unha das máis intensas para min do festival. A fronteira que me situaba en ‘ti podes meterte tamén’ e por tanto me obrigaba a elixir a miña situación de espectadora, dándolle a esa situación o pracer da actuación, esvaecendo tamén esas xerarquías que establecemos entre o que mira e o que fai, entre os ollos e o resto do corpo, coma se sempre gañase o segundo, coma se ‘facer’ fose máis importante que ‘ver’. Ver é facer, nos dixeron Bea e Eva naquela fonte.
E é un segredo que o espazo sigue murmurando, coma unha fonte.
Nieves Neira
“Para min Cartografía en movemento é todo un proceso. É explorar a cidade coas lentes do extraordinario, camiñala con ollos que traspasan o cotidiano ata que se da un encontro e un lugar te mira de fronte, te seduce, e te reta ao xogo. Cartografía é xogar. É comezar un diálogo íntimo con ese espazo e misturar desexos e muros, portas e medos, pracer e sombras, pedras e pel, temperaturas, historias e silencios. Os puntos das propostas son como eses aloumiños en lugares recónditos que descubren o sentir do corpo e así, nese tempo, a cidade vaise abrindo, activando…e chega o día, e cartografía é unha masaxe urbana revitalizante que crea conexións profundas entre persoas e lugares; os lugares do corpo- cidade e as persoas que a agarimamos, acompañamos, que ese día nos convertemos nun só corpo feliz, emocionado, apaixonado e vibrante. Para min hai unha imaxe ao espertar esa mañá: as monas vivas, nenas, saltando da man felices á vertixe do inesperado. Confianza, xuntas podemos, saltemos, hai rede. Cada ano novos mapas, diferentes dimensións, outras rutas, novas miradas, pezas e lugares e a ilusión e a entrega de sempre por facer unha cidade máis viva, máis libre, máis humana e nós con ela”
Iria Otero
Cartografiamos para transformar o mundo”. María Grandío